ఓంకారం
"ఓం" బ్రహ్మ స్వరూపత్వం. "ఓం" పదం శబ్ద బ్రహ్మం. "ఓం"కారం అక్షర పరబ్రహ్మ స్వరూపం.
ప్రణవోహి పరబ్రహ్మ పణవః పరమం పదం
ప్రణవం సర్వవేదాధ్యం సర్వదేవమాయం విద్దు:!!
ప్రణవమే - పరబ్రహ్మం, ముక్తి, వేదాలకు మూలం, సకలదేవతలమయమైంది.
సృష్టాదిన #బ్రహ్మదేవుని కంఠంనుండి వెలువడిన శబ్దములు రెండు. మొదటిది 'ఓం'కారం. రెండవది 'అధః'. కావున ఈ రెండును పరమ పవిత్రమైన మంగళశబ్దములు. విధాత ప్రప్రధమమున ఓంకారమునే ఉచ్చరించెను. ఏ యొక్క పరమాత్మ శక్తి చేత తాను సృష్టికి శక్తిమంతుడయ్యనో, అట్టి పరబ్రహ్మం యొక్క స్వరూపం ఓంకారమనియు, అది దేవతలకు, సర్వజనులకు ధ్యేయమనియు తెలిపెను.
భగవన్ కిం తదాదౌ ప్రయుక్తం ధ్యానం ధ్యాయితవ్యం
కిం తద్ధ్యానం కో వా ధ్యాతా కశ్చ ధ్యేయః!!
అథర్వశిఖోపనిషత్తు
భావం_ ఓ భగవంతుడా! ఆదికాలమునందు బ్రహ్మాది దేవతలు ఉపయోగించినది ఏది? ధ్యానము ఏది? ధ్యానింపదగినది ఏది? ధ్యానమునకు సాధనమయ్యేది ఏది? ధ్యాత ఎవడు? ధ్యేయం (మంత్రముచే తెలుసుకొనదగినది) ఏది?
సఏభ్యో థర్వా ప్రత్యువాచ ఓ మిత్యక్షరమేతదాదౌ
ప్రయుక్తం ధ్యానం ధ్యాయితవ్యం!!
#అథర్వశిఖోపనిషత్తు
భావం_ ప్రణవాక్షరమే ఆదియందు ఉపదేశింపబడింది. అదియే ధ్యానం. దానినే ధ్యానింపవలయును.
సకృదుచ్ఛరిత మాత్ర ఊర్ధ్వమున్నామయతీత్యోంకారః!!
#అథర్వశిఖోపనిషత్తు
ఒక్కమారు ప్రణవం (ఓం) ఉచ్చరించినమాత్రముననే శ్రేష్టగతిని (పరమపదంను) చేర్పించుటంబట్టి ఓంకారమనబడును.
ప్రాణాన్ సర్వాన్ పరమాత్మని ప్రణానయితీ త్యేతస్మాత్ ప్రణవః
ప్రణవం అంటే సర్వప్రాణములను పరమాత్మునియందు లగ్నం చేయునది అని అర్ధం.
సర్వేవేదా యత్పదమామనన్తి తపాగ్మ్ సి సర్వాణి చ యద్వదంతి
యదిచ్చంతో బ్రహ్మచర్యం చరన్తి తత్తే పదగ్మ్ సంగ్రహేణ బ్రవీమ్యో మిత్యేతత్!!
కఠోపనిషత్తు
#భావం_ వేదములన్నియు ఏ వస్తువును పొందదగినదానినిగా చెప్పుచున్నవో, తపస్సులన్నియు దేనిని ఆచరింపమని చెప్పుచున్నవో, దేనిని కోరుచున్నవారై బ్రహ్మప్రాప్త్యర్ధం అగు బ్రహ్మచర్యం ఆచరించుచున్నారో ఆ వస్తువును గూర్చి నీకు సంగ్రహముగా భోదించుచున్నాను - అదే "ఓం".
"ఓం" అనే పదమే అవినాశి అయిన పరబ్రహ్మం. అదే ఈ బ్రహ్మాండం-విశ్వం. ఇప్పటివరకు ఉన్నది, ఇప్పుడు ఉన్నది, ఇకపై ఉండబోయేది అంతా ఓం అనే పదమే.
ఓంకార వివరణ_
అకార, ఉకార, మకారములతో కూడినది ఓంకారం.
అక్షరములలో అకారం మొదటిది. ఈ శబ్దం కంఠంనుండి పుట్టుచున్నది. ఇది ప్రణవం యొక్క ప్రధమమాత్రయు, బ్రహ్మయు,బ్రహ్మశక్తి సృష్టియు అగుచున్నది.
ఉకారశబ్దం దవడల మధ్యనుండి ఉద్భవించుచున్నది. ఇది #ఓంకారం యొక్క ద్వితీయమాత్రయు, విష్ణువై ఉన్నది. విష్ణుశక్తి స్థితియు అయివున్నది.
మకారశబ్దం పెదవుల కొసనుండి జనించును. ఇది ప్రణవం యొక్క తృతీయమాత్రయు, మహేశ్వరుడును, శివశక్తి లయ మగుచున్నది.
కంఠంనుండి అకారధ్వని ఆరంభించి ఓష్టాన్తమున అంతమగుటచే(లయమగుటచే) అన్ని అక్షరములు(శబ్దములు) ఈ మూడింటి ఆదిమధ్యాన్తములలో ఉద్భవించుట చేత వేదములన్నియు ఈ ఓంకారమునుండియే ఏర్పడినవని శ్రుతివాక్యం. కావున ఈ #ఓంకారం ఒకదానిని పఠించినచో వేదములన్నింటిని చదివినవారగుదురని ఋషులు చెప్పెదరు.
ప్రణవం హీశ్వరం విద్యాత్సర్వస్య హృది సంస్థితం
సర్వవ్యాపినమోంకారం మత్వా ధీరో న శోచతి!!
జనుడు స్మరణజ్ఞానమునకు స్థానమైన హృదయమునందున్నఈశ్వరుని ఓంకారముగా తెలుసుకోవలెను. ఇట్లు సర్వవ్యాపకమైన ఓంకారమును తెలుసుకొన్న జ్ఞాని శోకనిమిత్తమైన అజ్ఞానాది నాశమగుటవలన దుఃఖింపడు.
'ఓంకార ఆత్మేవ' ఓంకారం ఆత్మయేనని నిర్వచింపబడింది.
'తస్య వాచకః ప్రణవః' నిర్గుణ పరమాత్మ స్వరూపమును తెలుపునట్టి సమర్ధమైన శబ్దం ఒక్క ఓంకారం మాత్రమే.
'అక్షరమంబరాన్త ధృతే:!! (బ్ర.సూ). పృధివి మొదలు ఆకాశం వరకు గల పంచభూతములను ధరించుటవలన అక్షరశబ్దముచే (ఓంకారముచే) చెప్పబడునది పరబ్రహ్మమే.
ధనుర్గృహీత్వౌపనిషదం మహాస్త్రం శరం హ్యుపాసానిశితం సందదీత!
ఆయమ్య తద్భావగతేనా చేతసా లక్ష్యం తదేవాక్షరం సౌమ్య విద్ధి!!
ముండకోపనిషత్తు
#భావం_ ఉపనిషత్తులలో ప్రసిద్ధమగు, గొప్పఅస్త్రంవంటింది అగు (ప్రణవమగు) ధనస్సును గ్రహించి ఉపాసనంచేత పదునుపెట్టబడిన (ఆత్మయను) బాణమును ఎక్కుపెట్టవలయును. ఆ అక్షరబ్రహ్మమునందు (ధ్యానంను పొందిన చిత్తంచేత లాగి ఆ పూర్వం చెప్పియుండెడి) లక్ష్యమునుకొట్టవలయునని తెలుసుకొనుము.
ప్రణవో ధనుశ్శరో హ్యాత్మా బ్రహ్మ తల్లక్ష్య ముచ్యతే!
అప్రమత్తేన వేద్ధవ్యం శరవత్తన్మయో భవేత్!!
భావం_ ఓంకారం ధనుస్సు, జీవాత్మయే బాణం,అక్షర పరబ్రహ్మమే ఆ బాణమునకు గురికావల్సిందిగా చెప్పబడెను. సావధానమగు (ఏకాగ్రత) మనస్సు కలవానిచేత కొట్టబడవలెను. ఆ బాణమువలనే జీవుడు లక్ష్యమగు బ్రహ్మముతో పరమసామ్యము పొందెను.
యోగాలలో ఓంకారము ఎంతో ప్రముఖమైనది.
వేదాలయందు తాను 'ఓం'కారము అయినట్లు గీతలో భగవానుడు తెలిపాడు.
వేదాల యందు సారము ఓంకారము అని తెలియుచున్నది.
'సర్వదేదేషు' అని తెలపటం వల్ల సమస్త వేదముల యొక్క సారము ఓంకారమే అని స్పష్టమగుచున్నది. కావున ప్రణవము జపించునపుడు, ప్రణవార్థవమును చింతించుచు, ప్రణవ వాద్యుడగు పరమాత్మను ధ్యానించుచుండిన, పరమ శ్రేయస్సు లభించగలదు.
ప్రాణాయామము చేయు యోగ సాధకులు, శరీరం, కంఠం, శిరస్సు తిన్నగా నిలిపి, తమ కళ్ళు మూసుకొని, యోగనిష్ఠలో ఓంకారాన్ని ఉచ్ఛరించాలి.
ఓంకారమును శక్తివంతముగాను, దీర్ఘముగా, నిదానముగా ఉచ్ఛరించి, ఆ శబ్ధాన్ని నిశ్శబ్ధంలో లయం చేయాలి.
హృదయమే ఆకాశము,నేత్రములు సూర్యచంద్రులు,శోత్రములు దిక్కులు,పాదములు భూమి,ప్రాణము వాయువు,రక్తము జలము,పరమాత్మ యొక్క శక్తి మూలకముగా ఇవి ప్రకాశవంతమవుతున్నాయి.దేవుడు అంటే ఒక శక్తి అని, ఆ శక్తియే సృష్టిని సృష్టించింది అని, సృష్టిని సృష్టించిన దేవుడు మనిషిని కూడా సృష్టించాడు అని, సృష్టికి కావలసిన పంచభూతాలు, ఆకాశము, గాలి, నీరు, అగ్ని, భూమి (పృధ్వి) మనిషిలో కూడా ఉన్నాయి. అవి సృష్టి నడవటానికి కారణములు అయినట్లు, మనిషి కూడా ఆ కారణముల వల్లనే జీవిస్తున్నాడు అని, పంచభూతముల లోను, దేవుని శక్తి మూలకంగానే (ఆయన శక్తి వాటిలో ఉండటం వల్లనే) అవి పనిచేస్తున్నాయి. అదే విధంగా అణువు కన్నా చిన్న ఆకారంలో ఓంకార రూపంలో ఉన్న పరమాత్మ యొక్క శక్తి మూలకంగానే మనిషి జీవితం, చావు పుట్టుకలు జరుగుతున్నాయి.
"ఓం" బ్రహ్మ స్వరూపత్వం. "ఓం" పదం శబ్ద బ్రహ్మం. "ఓం"కారం అక్షర పరబ్రహ్మ స్వరూపం.
ప్రణవోహి పరబ్రహ్మ పణవః పరమం పదం
ప్రణవం సర్వవేదాధ్యం సర్వదేవమాయం విద్దు:!!
ప్రణవమే - పరబ్రహ్మం, ముక్తి, వేదాలకు మూలం, సకలదేవతలమయమైంది.
సృష్టాదిన #బ్రహ్మదేవుని కంఠంనుండి వెలువడిన శబ్దములు రెండు. మొదటిది 'ఓం'కారం. రెండవది 'అధః'. కావున ఈ రెండును పరమ పవిత్రమైన మంగళశబ్దములు. విధాత ప్రప్రధమమున ఓంకారమునే ఉచ్చరించెను. ఏ యొక్క పరమాత్మ శక్తి చేత తాను సృష్టికి శక్తిమంతుడయ్యనో, అట్టి పరబ్రహ్మం యొక్క స్వరూపం ఓంకారమనియు, అది దేవతలకు, సర్వజనులకు ధ్యేయమనియు తెలిపెను.
భగవన్ కిం తదాదౌ ప్రయుక్తం ధ్యానం ధ్యాయితవ్యం
కిం తద్ధ్యానం కో వా ధ్యాతా కశ్చ ధ్యేయః!!
అథర్వశిఖోపనిషత్తు
భావం_ ఓ భగవంతుడా! ఆదికాలమునందు బ్రహ్మాది దేవతలు ఉపయోగించినది ఏది? ధ్యానము ఏది? ధ్యానింపదగినది ఏది? ధ్యానమునకు సాధనమయ్యేది ఏది? ధ్యాత ఎవడు? ధ్యేయం (మంత్రముచే తెలుసుకొనదగినది) ఏది?
సఏభ్యో థర్వా ప్రత్యువాచ ఓ మిత్యక్షరమేతదాదౌ
ప్రయుక్తం ధ్యానం ధ్యాయితవ్యం!!
#అథర్వశిఖోపనిషత్తు
భావం_ ప్రణవాక్షరమే ఆదియందు ఉపదేశింపబడింది. అదియే ధ్యానం. దానినే ధ్యానింపవలయును.
సకృదుచ్ఛరిత మాత్ర ఊర్ధ్వమున్నామయతీత్యోంకారః!!
#అథర్వశిఖోపనిషత్తు
ఒక్కమారు ప్రణవం (ఓం) ఉచ్చరించినమాత్రముననే శ్రేష్టగతిని (పరమపదంను) చేర్పించుటంబట్టి ఓంకారమనబడును.
ప్రాణాన్ సర్వాన్ పరమాత్మని ప్రణానయితీ త్యేతస్మాత్ ప్రణవః
ప్రణవం అంటే సర్వప్రాణములను పరమాత్మునియందు లగ్నం చేయునది అని అర్ధం.
సర్వేవేదా యత్పదమామనన్తి తపాగ్మ్ సి సర్వాణి చ యద్వదంతి
యదిచ్చంతో బ్రహ్మచర్యం చరన్తి తత్తే పదగ్మ్ సంగ్రహేణ బ్రవీమ్యో మిత్యేతత్!!
కఠోపనిషత్తు
#భావం_ వేదములన్నియు ఏ వస్తువును పొందదగినదానినిగా చెప్పుచున్నవో, తపస్సులన్నియు దేనిని ఆచరింపమని చెప్పుచున్నవో, దేనిని కోరుచున్నవారై బ్రహ్మప్రాప్త్యర్ధం అగు బ్రహ్మచర్యం ఆచరించుచున్నారో ఆ వస్తువును గూర్చి నీకు సంగ్రహముగా భోదించుచున్నాను - అదే "ఓం".
"ఓం" అనే పదమే అవినాశి అయిన పరబ్రహ్మం. అదే ఈ బ్రహ్మాండం-విశ్వం. ఇప్పటివరకు ఉన్నది, ఇప్పుడు ఉన్నది, ఇకపై ఉండబోయేది అంతా ఓం అనే పదమే.
ఓంకార వివరణ_
అకార, ఉకార, మకారములతో కూడినది ఓంకారం.
అక్షరములలో అకారం మొదటిది. ఈ శబ్దం కంఠంనుండి పుట్టుచున్నది. ఇది ప్రణవం యొక్క ప్రధమమాత్రయు, బ్రహ్మయు,బ్రహ్మశక్తి సృష్టియు అగుచున్నది.
ఉకారశబ్దం దవడల మధ్యనుండి ఉద్భవించుచున్నది. ఇది #ఓంకారం యొక్క ద్వితీయమాత్రయు, విష్ణువై ఉన్నది. విష్ణుశక్తి స్థితియు అయివున్నది.
మకారశబ్దం పెదవుల కొసనుండి జనించును. ఇది ప్రణవం యొక్క తృతీయమాత్రయు, మహేశ్వరుడును, శివశక్తి లయ మగుచున్నది.
కంఠంనుండి అకారధ్వని ఆరంభించి ఓష్టాన్తమున అంతమగుటచే(లయమగుటచే) అన్ని అక్షరములు(శబ్దములు) ఈ మూడింటి ఆదిమధ్యాన్తములలో ఉద్భవించుట చేత వేదములన్నియు ఈ ఓంకారమునుండియే ఏర్పడినవని శ్రుతివాక్యం. కావున ఈ #ఓంకారం ఒకదానిని పఠించినచో వేదములన్నింటిని చదివినవారగుదురని ఋషులు చెప్పెదరు.
ప్రణవం హీశ్వరం విద్యాత్సర్వస్య హృది సంస్థితం
సర్వవ్యాపినమోంకారం మత్వా ధీరో న శోచతి!!
జనుడు స్మరణజ్ఞానమునకు స్థానమైన హృదయమునందున్నఈశ్వరుని ఓంకారముగా తెలుసుకోవలెను. ఇట్లు సర్వవ్యాపకమైన ఓంకారమును తెలుసుకొన్న జ్ఞాని శోకనిమిత్తమైన అజ్ఞానాది నాశమగుటవలన దుఃఖింపడు.
'ఓంకార ఆత్మేవ' ఓంకారం ఆత్మయేనని నిర్వచింపబడింది.
'తస్య వాచకః ప్రణవః' నిర్గుణ పరమాత్మ స్వరూపమును తెలుపునట్టి సమర్ధమైన శబ్దం ఒక్క ఓంకారం మాత్రమే.
'అక్షరమంబరాన్త ధృతే:!! (బ్ర.సూ). పృధివి మొదలు ఆకాశం వరకు గల పంచభూతములను ధరించుటవలన అక్షరశబ్దముచే (ఓంకారముచే) చెప్పబడునది పరబ్రహ్మమే.
ధనుర్గృహీత్వౌపనిషదం మహాస్త్రం శరం హ్యుపాసానిశితం సందదీత!
ఆయమ్య తద్భావగతేనా చేతసా లక్ష్యం తదేవాక్షరం సౌమ్య విద్ధి!!
ముండకోపనిషత్తు
#భావం_ ఉపనిషత్తులలో ప్రసిద్ధమగు, గొప్పఅస్త్రంవంటింది అగు (ప్రణవమగు) ధనస్సును గ్రహించి ఉపాసనంచేత పదునుపెట్టబడిన (ఆత్మయను) బాణమును ఎక్కుపెట్టవలయును. ఆ అక్షరబ్రహ్మమునందు (ధ్యానంను పొందిన చిత్తంచేత లాగి ఆ పూర్వం చెప్పియుండెడి) లక్ష్యమునుకొట్టవలయునని తెలుసుకొనుము.
ప్రణవో ధనుశ్శరో హ్యాత్మా బ్రహ్మ తల్లక్ష్య ముచ్యతే!
అప్రమత్తేన వేద్ధవ్యం శరవత్తన్మయో భవేత్!!
భావం_ ఓంకారం ధనుస్సు, జీవాత్మయే బాణం,అక్షర పరబ్రహ్మమే ఆ బాణమునకు గురికావల్సిందిగా చెప్పబడెను. సావధానమగు (ఏకాగ్రత) మనస్సు కలవానిచేత కొట్టబడవలెను. ఆ బాణమువలనే జీవుడు లక్ష్యమగు బ్రహ్మముతో పరమసామ్యము పొందెను.
యోగాలలో ఓంకారము ఎంతో ప్రముఖమైనది.
వేదాలయందు తాను 'ఓం'కారము అయినట్లు గీతలో భగవానుడు తెలిపాడు.
వేదాల యందు సారము ఓంకారము అని తెలియుచున్నది.
'సర్వదేదేషు' అని తెలపటం వల్ల సమస్త వేదముల యొక్క సారము ఓంకారమే అని స్పష్టమగుచున్నది. కావున ప్రణవము జపించునపుడు, ప్రణవార్థవమును చింతించుచు, ప్రణవ వాద్యుడగు పరమాత్మను ధ్యానించుచుండిన, పరమ శ్రేయస్సు లభించగలదు.
ప్రాణాయామము చేయు యోగ సాధకులు, శరీరం, కంఠం, శిరస్సు తిన్నగా నిలిపి, తమ కళ్ళు మూసుకొని, యోగనిష్ఠలో ఓంకారాన్ని ఉచ్ఛరించాలి.
ఓంకారమును శక్తివంతముగాను, దీర్ఘముగా, నిదానముగా ఉచ్ఛరించి, ఆ శబ్ధాన్ని నిశ్శబ్ధంలో లయం చేయాలి.
హృదయమే ఆకాశము,నేత్రములు సూర్యచంద్రులు,శోత్రములు దిక్కులు,పాదములు భూమి,ప్రాణము వాయువు,రక్తము జలము,పరమాత్మ యొక్క శక్తి మూలకముగా ఇవి ప్రకాశవంతమవుతున్నాయి.దేవుడు అంటే ఒక శక్తి అని, ఆ శక్తియే సృష్టిని సృష్టించింది అని, సృష్టిని సృష్టించిన దేవుడు మనిషిని కూడా సృష్టించాడు అని, సృష్టికి కావలసిన పంచభూతాలు, ఆకాశము, గాలి, నీరు, అగ్ని, భూమి (పృధ్వి) మనిషిలో కూడా ఉన్నాయి. అవి సృష్టి నడవటానికి కారణములు అయినట్లు, మనిషి కూడా ఆ కారణముల వల్లనే జీవిస్తున్నాడు అని, పంచభూతముల లోను, దేవుని శక్తి మూలకంగానే (ఆయన శక్తి వాటిలో ఉండటం వల్లనే) అవి పనిచేస్తున్నాయి. అదే విధంగా అణువు కన్నా చిన్న ఆకారంలో ఓంకార రూపంలో ఉన్న పరమాత్మ యొక్క శక్తి మూలకంగానే మనిషి జీవితం, చావు పుట్టుకలు జరుగుతున్నాయి.
